فراکسیون نمایندگان کُرد مجلس و جامعە یارسان

امیر سلیمی: به دنبال اعلام تشکیل فراکسیون نمایندگان مناطق تُرک زبان بعضی از نمایندگان کرد مجلس خبر از قصد تشکیل فراکسیون نمایندگان کرد مجلس دادند. بی‌شک برای تشکیل این فراکسیون باید رایزنی‌های سیاسی و سازمانی زیادی انجام گیرد، تا اینکە فراکسیون دارای برنامە سیاسی مشخصی شود.

فراکسیون، جناح و یا گروە معمولاً بیشتر در درون تشکیلات سیاسی احزاب و سازمان‌ها رشد و نمو می‌کنند و خود را سازماندهی می‌نمایند. اعضای فراکسیون عقاید، نظرات و نگاەهای مختلف برای اجرای سیاست‌ها، برنامە و استراتژی‌های سازمان یا حزب ابراز و بیان می‌کنند، و گزینەها و ساز و کارهای سیاسی متفاوتی را برای عملی کردن سیاست‌های کلان حزب به کار می‌گیرند.

در ایران جمهوری اسلامی‌زدە احزاب و سازمان‌های سیاسی خارج از دایرە هژمونی فکری و ایدئولوژی مکتب سیاسی و عقیدتی شیعە اثنی اعشری وجود ندارد. جمعیت‌های متشکل از قشرها و لایەهای فکری-عقیدتی باورمند و معتقد بە ولایت فقیە وجود دارند، کە هیچکدام از آنها دارای پایگاە اجتماعی و سیاسی قوی و فراگیر در درون جامعە نیستند. مجلس شورای اسلامی متشکل از افراد مستقلی است کە بعضی از آنها از لحاظ سازمانی تعلق بە یکی ازاین جمعیت‌ها دارد. جمعیت‌های اسلامی نیز خود هرکدام بە اردوگاە اصول‌گرایان، اعتدالیون و اصلاح‌طلبان تعلق دارند.

در جوامع آزاد و دمکراتیک احزاب سیاسی مطالبات و خواستەهای طرفداران، اعضاء و حامیان خود را در قالب و چهارچوب برنامەهای سیاسی، رفاهی، اقتصادی، فرهنگی و کلاً توسعە همه‌جانبە تدوین و طرح می‌کنند و برای تحقق آنها با به کارگیری ابزار سیاسی موجود در درون پارلمان کار و فعالیت می‌نمایند. به طور مختصر می‌توان گفت کە پایگاە مردمی و اجتماعی احزاب با توجە بە حضور در صحنە فعالیت‌های سیاسی و هوشیاری و بلوغ اجتماعی خود برنامەهای همە جانبە احزاب سیاسی را با ارایە خواست‌ها و مطالبات خود شکل می‌دهند.

تشکیل چنین فراکسیون‌هایی کە بر اساس تعلقات اتنیکی و زبانی شکل می‌گیرد بە اختلافات و رقابت‌های ناسالم می‌توانند دامن بزنند، کە بر سر جلب امکانات و منافع بە مناطق خود با هم در می‌افتند. دستەبندی در پارلمان می‌تواند بە ضرر ملت‌هایی باشد کە در مجلس شورای اسلامی نمایندگان کمتری نسبت بە فارس‌ها یا آذری‌ها دارند. به هر صورت جامعەی ایران به طور طبیعی و تاریخی دارای تنوع و تقسیمات زبانی، دینی، فرهنگی است و در طول تاریخ خود رابطەای دمکراتیک و آزاد فی‌مابین ساختار اتنیکی و بافت اجتماعی آن و شاکلە و هستەی سیاسی آن وجود نداشتە است. به هر صورت منشور انتخاباتی روحانی در مورد اقوام و اقلیت‌ها و اصول ٣،١٢،١٣ و ١٩ قانون اساسی و خصوصاً اصل نوزدهم مسئلەی “اقوام” را مورد تأکید قرار دادە است و فراکسیون‌سازی می‌تواند آلترناتیوی واکنشی بە ناتوانی مجلس از عهدە انجام وظایف خود باشد. با وجود آنکە ایران دارای قوای سە گانە است، اما دکترینی متعارف بر مدیریت حرفەای این قوا وجود ندارد و نهادهای انقلابی و فراقانونی در امور آنها دخالت می کنند.

برای راە یافتن بە مجلس شورای اسلامی مسلمان، یهودی، مسیحی و زردتشتی بدون شرط است. ناگفتە نماند کە از دوران مشروطە نمایندە برای اقلیت‌های دینی در مجلس در نظر گرفتە شدە است کە تاکنون بدون تغییر به قدرت خود باقی ماندە است.

نمایندگان کُرد کە از مناطق کردنشین بە مجلس راە می‌یابند، یارسانی نیستند. جامعە یارسان فاقد نمایندە در مجلس است. دین یاری از لحاظ حقوقی رسمیت ندارد. ما در گذشتە و بالاخص در دورە ششم مجلس معروف بە مجلس اصلاحات فراکسیون نمایندگان کُرد شکل گرفت، اما تا آنجایی کە نویسندە این مطلب حضور ذهنی و حافظە تاریخی دارد هیچکدام از خواست‌ها و مطالب جامعە چند میلیونی یارسان از طرف این فراکسیون مورد پردازش و پیگیری در مجلس قرار نگرفت. نمایندگان کُرد مجلس فاقد داشتن گفتمان “نەتەوەیی” هستند و دانش و کار میدانی جامعە شناختی آن به دلیل تمایلات هژمونگرایی لهجە سورانی و مذهب سنی آن از مرزهای سنندج عبور نمی‌کند.

تا آنجا کە بە جامعە یارسان ربط دارد باید قانون اساسی مورد بازنگری و بازبینی قرار گیرد و تغییرات بنیادینی در آن انجام گیرد و حقوق شهروندی و اجتماعی جامعە یارسان در آن لحاظ گردد. با انجام چنین تغییر ساختاری و اساسی می‌توان راە را برای نهادینە کردن حقوق افراد این جامعە باز و آسان کرد. تدریس بە زبان مادری، به کارگیری متخصصان و شایستگان جامعە یارسان در مناصب و پست‌های کلیدی در سازمان‌ها و ادارات محل زیست آنها و ایجاد امکانات و فرصت‌های علمی، آموزشی در مورد آداب و رسوم، تاریخ و فرهنگ آنها و ایجاد تسهیلات برای سرمایەگذاری در تمام زمینەهای اقتصادی و لغو قانون گزینش از جملە اقداماتی است کە می‌تواند توسعە و رفاە اجتماعی و اقتصادی را برای جامعە یارسان به دنبال داشتە باشد.

امیر سلیمی

اسلو، ٠٤/١٢/٢٠١٦

یارسان میدیا

بازدیدها: 30