سیاستهای آقای اردوغان و حزبش ترکیە را بە چە سمتی سوق میدهد

یارسان میدیا:در اوایل بە قدرت رسیدن آقای اردوغان و چندین سال بعد از آن اقتصاد ترکیە بە شیواەی جهشی شکوفا شد و ارزش لیر ترکیە را در مقابل ارزهای خارجی بالا رفت. شرکتهای ساختمان سازی تقریبا دنیا را را گرفتە بود. از افغانستان گرفتە تا عراق و سومالی وخیلی جاهای دیگر ترکیە جای پای خود را بە عنوان یک قدرت بزرگ باز میکرد. در بعضی مواقع داعی امپراطوری اسلامی در سر داشت و برای کشورهای اسلامی نهی و منکر میکرد، از طرف دیگر از اروپاە و ناتو نیز باج میگرفت. بە شکلی مرموزانە مسئلە صلح را با کردها مطرح میکرد و بە قول خودش خواست مسئلە کردها را در ترکیە حل کند. اما این سیاست و این بلند پروازی اقای اردوغان بسیار دوام نداشت و غرورهای کاذب و سیاستهای اشتباە ایشان ترکیە را بە سمتی سوق خواهد داد کە معلوم نیست بدتر از سوریە نشود.

آقای اردوغان گافی دادە بود کە مسئلە کردها را در ترکیە حل خواهد کرد، و این بی شک یک مانور بود چون زیاد بە انتخابات نماندە بود و میخواست بە این هدف رای کردها را بدست بیاورد. با کاری کە کردە بود نمیتوانست بە راحتی از زیر این بار شانە خالی کند و آشکارا عقب نشینی نماید، دنبال راە چارەای بود تا بتواند مسئلە صلح با کردها در ترکیە را قربانی نماید. برای اینکە بتوانیم بە نتیجە برسیم کە چە چیزهایی و چە سیاستهایی باعث شد کە حزب اردوغان بە چنین وضعیتی بیفتد بایستی بە جنبهای مختلف رویدادهای ترکیە و سیاست خارجی آن پرداخت.

ماجرای دستگیریهای گستردە در ترکیە و نزاع بین عبدللە گویلەن و اردوغان

ماجرا از آنجا آغاز شد که به یکباره ماموران پلیس آنکارا و استانبول در یک عملیات هماهنگ و با حکم جلب دادستانی ترکیه ده‌ها نفر را به اتهام فساد مالی، دریافت رشوه و پولشویی دستگیر کردند. این افراد بیشتر از نزدیکان اقآی اردوغآن بودند از جملە یکی از پسرهایش

نزاع قدرت با دست‌هایی پشت پرده یا یک پرونده حقوقی ساده؟ واقعیت این است آنچه که امروز در ترکیه شاهد آن بودیم، ترکیبی است از هر دو؛ چرا که به هر حال مدارکی آشکار درباره رشوه خواری، پولشویی و زدوبندهای برخی مقامات و نزدیکان کابینه اردوغان افشا شده بود و از سوی دیگر این پرونده به گونه‌ای طراحی شده و عملیات تعقیب و مراقبت و جمع آوری اطلاعات به گونه‌ای نا‌محسوس در طی مدت ۱۴ ماه به پیش رفته بود، که جای تردید کمی گذاشته که مطرح شدن آن، درست کمتر از ۳ ماه مانده بود به برگزاری انتخابات شورا‌ها در ترکیه، اقدامی صرفا حقوقی و بدون انگیزه سیاسی بوده است

اما به هر جهت در اصل اتهامات و اینکه متهمان باید درباره شواهد و مدارک آشکاری که علیه‌شان ارایه شده پاسخگو باشند هیچ تردیدی نیست

در میان ۵۲ فرد دستگیر شده نام دو تن از فرزندان وزرای مستعفی کشور و اقتصاد، وزیر محیط زیست، رییس هالک بانک و نیز یک تاجر سر‌شناس ایرانی به نام رضا ضراب به اتهام پولشویی و انتقال طلا و ارز به ایران نیز دیده می‌شد

رقم اعلام شده برای جمع پولشویی انجام شده قریب به ۹۰ میلیارد یورو است. بخشی از این رقم شامل پول‌ها و طلاهایی است که گفته می‌شود ضراب با دادن میلیون‌ها دلار رشوه به فرزندان وزرای کشور و اقتصاد ترکیه و دیگر مقامات این کشور به ایران منتقل کرده و این گونه تحریم‌های مالی و بانکی علیه ایران را دور زده است

رجب طیب اردوغان نخست وزیرترکیه پس از این دستگیری‌ها به شدت واکنش نشان داد و گفت توطئه‌ای کثیف برای بدنام کردن او و حزب حاکم عدالت و توسعه در جریان است در حالی کە مدارک و شواهد حاکی از آن بود کە پسرش و تعدادی از وزرایش در این فساد مالی دست داشتەاند. تا اینجا بماند

ماجرای ارگنە کن

ماجرا این بود کە عدەای از سران ارتش بە جرم براندازی و کودتا بر علیە دولت ترکیە و آقای اردوغان دستگیر و بە دادگاە تحویل دادە شدند کە در میان این افراد ژنرالهای با سابقەای وجود داشت کە براساس احکام صادر شده در دادگاه محاکمه متهمان پرونده براندازی دولت ترکیه، ژنرال ایلکر باشبوغ، فرمانده سابق ارتش ترکیه به حبس ابد و عارف دوغان، ‌ موسس و فرمانده اطلاعات پلیس ترکیه موسوم به ژندارمری به ۴۷ سال زندان محکوم شدند بر اساس حکم دادگاه، دوگو پرینچک، رهبر حزب چپ‌گرا کارگر به ۱۱۷ سال حبس و پروفسور یالچین کوچوک، از متهمان اصلی این پرونده نیز به ۸۶ سال حبس محکوم شدند

هم‌چنین ژنرال بازنشسته ولی کوچوک و تونجای اوزکان، روزنامه‌نگار سابق و دورسان چیچک، ژنرال بازنشسته، کمال کرینچسیز، وکیل سابق، ژنرال هورشیت تولون، ژنرال نصرت تاشدلر و ژنرال حسن ایغسیز حکم حبس ابد را دریافت کردند

بر اساس حکم دادگاه، حفظی جوبوغلو، از ژنرال‌های ارشد ترکیه نیز ۹ سال زندان را متحمل خواهد شد. عادل سردارساچان، رئیس سابق پلیس ترکیه نیز حکم ۱۴ سال و شش ماه حبس را دریافت کرد

٢١تن از ۲۷۵ متهم به براندازی دولت نیز تبرئه شدند و باقی متهمان به زندان‌هایی تا ۴۷ سال محکوم شدند. شاید بهتر میتوان گفت کە تعداد زیادی از این افراد از طرفداران آقای کویلن بودە و یا هستند.

همچناکە گفتم زمانی آقای گویلن و آقای اردوغان متحد هم بودند و شاید هم تا حدودی از یک ایدئولژیک یعنی ایدە اخوان پیروی میکردند. این دستگیریها و محاکمە کردنها در واقع جوابی بود از طرف اردوغان بە رقبایش و بە این نیز بسندە نکرد و صدها افسر و پلیس کە گمان میکرد از طرفداران عبدللە گویلەن هستند از کار برکنار کرد. سئوال اینجاست کە چی شد کە یکبارە این دو دوست و هم عقیدە دشمن هم شدند؟.

مسئلە داعش و آقای اردوغان

بر هیچکس پوشیدە نیست کە داعش پدیدەای بود کە از سوریە سر درآورد و بە مرور زمان نیمی از عراق و سوریە و بخشی از لیبی و افغانستان را تحت کنترل خود درآوردە است. تا آنجا کە من میدانم داعش نیرویی نیست کە از یک رهبری واحد پیروی کند بلکە تحت نام داعش و بە ظآهر زیر رهبری بغدای اما در عمل بخشی یا بخشهایی از این نیرو توسط کشورهای مختلف منطقە هدایت شدە و میشوند و شاید تا حدودی بعضی از کشورهای غربی نیز از بودن نیروئئ سنی مانند داعش راضی بودند. با بوجود آمدن داعش و گسترش مرموز آن در سوریە و عراق اردوغان را واداشت تا بر بخشی از این نیرو مسلط شدە و از آنها حمایت کند بە این خیال کە با استفادە از داعش دو هدف را خواهد زد، یکی حکومت بشار اسد را تضعیف خواهد کرد و دیگری با حمایت کردن داعش کردها را بە زانو در خواهد آورد، در واقع کردها در دو طرف در حال گسترش بودند یکی در سوریە کە آقای اردوغان زیاد روی خوشی بە آنها نشآن نمیداد و دیگری ه د پ کە هرچە بیشتر بە پایگاهی مردمی در مقابل آ ک پ تبدیل میشد، کە این برای آقای اردوغان زنگی خطر بود و میخواست با وسیلەای همچون داعش بە این دو نیرو فایق آید.

تا آنجایی کە نگارندە میداند هدف پشتیبانی مخفیانە از داعش توسط بعضی از کشورهای غربی بە این هدف بود کە یک نیرو سنی در عڕاق شکل بگیرد تا بوسیلە آن مانع از گسترش دولت شێعە عراق و پشتیبان آن ایران ،در عراق و سوریە شوند ولی این نیرو همچناکە گفتم یک نیرو تحت یک فرماندهی واحد نبود و کشورهای غربی هم بر این امر واقف بودند و در بعضی موارد آنها را نیز مورد حملە هوایی قرار دادە و میدهند. کنترل و هدایت بخشی از این نیرو کە در دست ترکیە و آقآی اردوغان بود،خواست حتی کردها در عراق کە در بعضی موارد متحد خود نیز بودند را منزوی کردە و خود بە آنها نهی و منکر کند.

بی شک غرب از این سیاست اردوغان بسیار نگران بود و با کینەهایی هم کە قبلا از آقای اردوغان داشتند آنها را واداشت کە پوزە این امپراطور را بە خاک بمالند، یکی اینکە آقای گویلەن کە در حال حاضر در آمریکا بە سر میبرد را بر علیە آقای اردوغان بشورانند و پروندە فساد مالی وزرایش و پسرش توسط تیمی در دولت ترکیە کە از طرفداران آقای گویلن بودند را افشاە و پیش بکشند و دومی با پشتیبانی علنی از پ ی د کردهای سوریە” بە دولت ترکیە بفهمانند کە نمیتواند هم از کشورهای عربی باج بگیرد و خود را قیوم آنها بداند و هم با کشورهای اروپایی لاف همپیمان بودن بزند.

دیدیم کە در یک چشم بە هم زدن مسئلە صلح با کردها فدای دو پلیس کە توسط پ ک ک کشتە شدند شد، در واقع این بهانەای بود برای آقای اردوغان کە مسئلە صلح با کردها را بر هم بزند چون از یک طرف گسترش ه د پ و بدست آوردن ٨٠ کرسی پارلمان توسط این حزب برای آقای اردوغآن زیاد خوشایند نبود و از طرفی دیگر پشت کردن ملیگراهای ترکیە بە اردوغان بە خاطر مسئلە صلح اردوغان را واداشت کە دست بە عکس العمل بزند کە هم کردها را ضعیف کند و هم بتواند دوبارە پشتیبانی ملیگراها را بدست آورد چون میدانست دیگر در میان کردها برای جمع کردن رای شانسی ندارد.

در چند روز آیندە انتخابات در ترکیە انجام میشود و در این انتخابات اگر کردها همچنان وزنە خود را حفظ کنند و بە کرسیهای بیشتری دست پیدا کنند نشان از رشد و قدرت این حزب در ترکیە خواهد شد آنوقت این حزب چە در دولت و چە بە عنوان اپوزسیون مانعی بزرگ بە سر راە برنامەهای آ ک پ خواهند شد و اگر دولت ترکیە با ادامە سرکوب و تقلب در انتخابات بخواهد مانع این حزب شود، در ترکیه هرج و مرج پیدا خواهد شد. در هر دو صورت چە قدرت کردها و چە تضعیف کردها دولت ترکیە دو را حل بیشتر در پیش ندارد، یکی اینکە بە جنگ ادامە دهد کە معلوم نیست بە کجا خواهد رسید و دوم اینکە با یک سیاست عاقلانە بتواند صلحی را کە قول دادە بود با کردها پیش ببرد و با آزاد کردن آقای اوجلان از زندان عملا بە این صلح پایبند بماند، چون عاقلانە نیست صلحی کە از آن دم میزند معمارش کە آقای اوجلان است در زندان باشد. با این سیاست آقای اردوغان و آ ک پ میتوانند ترکیە را از یک وضعیت خطرناک و پیشبینی نشدە نجات دهند.

بشیر

٢٦.٩.٢٠١٥

بازدیدها: 35