۴۶ سال سرکوب و نقض حقوق اقلیت‌ها

یارسانمدیا

فاجعه ۵۷: سرکوب سیستماتیک و نقض حقوق جامعه یارسان در جمهوری اسلامی ایران

نویسنده: سید جمال حسینی

تاریخ: ۱ فوریه ۲۰۲۵

با روی کار آمدن جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷، جامعه یارسان با مشکلات و چالش‌های فراوانی مواجه شد که نقض گسترده حقوق مذهبی، فشار برای تغییر دین، سرکوب فرهنگی و اعدام و ترور برخی از اعضای این جامعه را شامل می‌شد. یکی از نخستین اقدامات رژیم جمهوری اسلامی، عدم به رسمیت شناختن یارسان‌ها در قانون اساسی بود که منجر به نقض حقوق شهروندی این اقلیت مذهبی شد. در ماده ۱۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مذهب رسمی کشور اسلام (شیعه دوازده‌امامی) شناخته شده است و تنها مذاهب مسیحی، یهودی و زرتشتی به رسمیت شناخته می‌شوند. این سیاست سرکوبگرانه باعث شد که یارسان‌ها از حقوق بنیادین خود محروم شوند و به حاشیه رانده شوند.

در دهه ۶۰، جامعه یارسان تحت فشارهای بیشتری قرار گرفت و با نقض‌های گسترده حقوق بشر مواجه شد. رسانه‌های حکومتی، یارسان‌ها را به‌عنوان “فرقه ضاله” و “منحرف” معرفی کردند که این امر به‌طور مستقیم به افزایش تبعیض‌ها علیه این جامعه دینی منجر شد. در مسائل گزینشی مشاغل، یارسان‌ها به‌طور گسترده رد می‌شدند و بسیاری از آنها برای تأمین معیشت خود ناچار به پنهان کردن هویت دینی‌شان شدند.

در دوران سرکوب‌های سیاسی و اعدام‌های گسترده در دهه ۶۰، تعدادی از اعضای یارسان به‌اتهام ارتباط با گروه‌های چپ‌گرا و کردهای مخالف حکومت به‌طور فجیعی اعدام شدند. علاوه بر این، فتواهای متعددی علیه یارسان‌ها از سوی رهبران دینی جمهوری اسلامی، از جمله روحانیونی چون خمینی، خامنه‌ای، مکارم شیرازی، نوری همدانی و صافی گلپایگانی منتشر شد. این فتواها، که از سوی مراجع تقلید جمهوری اسلامی صادر می‌شد، به‌عنوان مبنای قانونی و شرعی برای نقض حقوق و سرکوب سیستماتیک یارسان‌ها استفاده گردید.

با گذشت بیش از چهار دهه از روی کار آمدن جمهوری اسلامی، رژیم همچنان به نقض حقوق یارسان‌ها ادامه می‌دهد و این اقلیت مذهبی هنوز نتوانسته است به حقوق اولیه و بنیادی خود دست یابد. سرکوب‌های سیستماتیک، تبعیض‌های گسترده و عدم به رسمیت شناخته شدن هویت دینی یارسان‌ها از سوی حاکمیت، همچنان بخشی از واقعیت تلخ جامعه ایران است. در حالی که بسیاری از دیگر اقلیت‌ها با چالش‌های مشابه روبه‌رو هستند، وضعیت یارسان‌ها در بسیاری از عرصه‌ها به ویژه در زمینه‌های مذهبی، اجتماعی و سیاسی هنوز حل‌نشده باقی‌مانده است و آنها در برابر این ظلم‌ها و بی‌عدالتی‌ها مقاومت کرده و برای دستیابی به حقوق شهروندی خود همچنان مبارزه می‌کنند.

در تاریخ شنبه ۱ فوریهٔ ۲۰۲۵

بازدیدها: 23