ناڕەزایی بەرامبەر بە هەڵاواردن و سانسۆری دینی دژ بە پێکهاتەی یارسان (کاکەیی) لە عێراق و هەرێمی کوردستان

یارسانمدیا

سازمانی دیموکراتی یارسان بە لەبەرچاوگرتنی بارودۆخی ئێستا و بە ئاماژەدان بە یاساکانی مافی مرۆڤ و بنەما بنەڕەتییە نێودەوڵەتییەکان، لێرەوە ناڕەزایەتی توندی خۆی بەرامبەر بە بەردەوامیی هەڵاواردنی پێکهاتەیی و داننەنان بە مافە کولتووری، کۆمەڵایەتی و ڕێوڕەسمییەکانی کۆمەڵگەی یارسان (کاکەیی) دەردەبڕێت لە عێراق و هەرێمی کوردستان عێراق دەردەبڕێت و ڕادەگەیەنێت.

کۆمەڵگەی یارسان کە ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ١٢٠ هەزار کەسە و مێژوویەکی هەزاران ساڵە، لە ناوچەی کوردستان و عێراق دەژین و یەکێکە لە کۆنترین و بەرزترین پێکهاتەکانی ئەم خاکە. یارسانیەکان سەرەڕای هەموو ئەو ستەم و هەڵاواردن و سەرکوتکردنە مێژووییانەی کە لە دژی ئەم پێکهاتە کراوە، توانیویانە ناسنامەی ڕێوڕەسمی و کولتووری خۆیان بپارێزن و بەرەنگاری هەموو جۆرە هێرشێک ببنەوە، لەوانەش هێرشی توندڕەوانی ئایینی و ئایدۆلۆژیای کۆنەپەرستانە.

لەگەڵ دروستبوونی وڵاتی عێراق لە سەرەتای سەدەی بیستەمدا، ئەم کۆمەڵگایە بە هۆی ئایینی خۆی و پابەندنەبوون بە ئیسلامەوە لە مافی سەرەتایی هاووڵاتیبوون بێبەش بووە. تەنانەت دوای ڕووخانی ڕژێمی سەدام حوسێن و گۆڕانکارییە سیاسییەکانی عێراق، یارسانییەکان هێشتا لە دانپێدانانی فەرمی بێبەشن لە یاسا و پێکهاتەکانی حکومەتدا، لەوانەش دابەشکردنی ئیداری و سەرژمێری نیشتمانی. ئەم پرسە بە ڕوونی لە دوایین فۆرمەکانی سەرژمێری نیشتمانی عێراق و هەرێمی کوردستاندا دیارە، کە ناوی ئایینی یارسان (کاکەیی) لەنێو ئایینەکانی دیکەدا نەهاتووە.

ئەم کارە کە بەڕای ئێمە جیاکارییەکی ئاشکرا و ناڕەوایە، پێشێلکردنی ڕاستەوخۆی بنەماکانی مافی مرۆڤ و بڕگەکانی جاڕنامەی گەردوونی مافی مرۆڤ (مادەی ١٨: ئازادی ئایین و باوەڕ) و پەیماننامە نێودەوڵەتییەکانی مەدەنی و… مافە سیاسییەکان (مادەکانی ٢٦ و ٢٧).

داواکاری و هەڵوێستەکانی سازمانی دێموکراتی یارسان

سازمانی دێموکراتی یارسان بە پشتبەستن بە ئەرکە پرەنسیپی و ئەخلاقیەکانی و بەگوێرەی هەموو پەیماننامە نێودەوڵەتییەکانی مافی مرۆڤ، داوای ئەمانەی خوارەوە دەکات:

1. دانپێدانانی فەرمی بە دینی یاری (کاکەیی): داوا لە حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان دەکەین کە ناوی دینی یاری لە سەرجەم بەڵگەنامە فەرمییەکاندا بناسن، بە فۆڕمی سەرژمێری نیشتمانیشەوە، و لە پاڵ ئایینەکانی دیکەدا دایبنێن و… ئایینەکان.
2. نەهێشتنی هەڵاواردنی پێکهاتەیی: ئێمە داوای کۆتایی هێنان بە هەر جۆرە هەڵاواردن و پەراوێزخستنێک دەکەین بەرامبەر بە کۆمەڵگەی یارسان. ئەمەش مافی یەکسان لە دەستڕاگەیشتن بە سەرچاوەکان و دەرفەتەکان و بەشداریکردن لە هەموو ئاستە کۆمەڵایەتی و سیاسییەکان دەگرێتەوە.
3. ڕێزگرتن لە مافە ڕۆشنبیری و ڕێوڕەسمییەکان: چاوەڕوان دەکرێت حکومەتەکانی عێراق و هەرێمی کوردستان هەلومەرجی پێویست بۆ پاراستن و پەرەپێدانی ناسنامەی ڕۆشنبیری و ڕێوڕەسمی پێکهاتەی یارسان دابین بکەن و هاوکات زامنی ئازادی بیروباوەڕ و ئایین بکەن.

4- کردەوەی بەپەلە لەلایەن دامەزراوە نێودەوڵەتییەکان: داوا لە نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆمیسیۆنی مافی مرۆڤ و دامەزراوەکانی تری پەیوەندیدار دەکەین چاودێری ئەم کەیسانە بکەن و ڕێوشوێنی کاریگەر بگرنەبەر بۆ گەیشتن بە مافەکانی ئەم کۆمەڵگایە.

داواکارین لە سەرجەم ئەندامانی کۆمەڵگەی یارسان (کاکەیی) کە بە شانازییەوە و بە متمانەوە ناسنامە و ئایینی خۆیان لە فۆرمەکانی سەرژمێریدا تۆمار بکەن و بەردەوام بن لە بەرگریکردن لە مافی سروشتی و مرۆیی خۆیان لە ئازادیی ئایین و باوەڕدا. کەس مافی ئەوەی نییە ئەو مافانەتان لێ بسەنێتەوە و مێژووی بەرخۆدان و ڕەسەنایەتی ئێوە شایەدی سەقامگیری و بەهای ناسنامەی یارسانییە.

سازمانی دێموکراتیکی یارسان جارێکی دیکە جەخت لەوە دەکاتەوە کە هەڵاواردنی سیستماتیکی لەدژی کۆمەڵگەی یارسان تەنیا نادادپەروەری نییە، بەڵکو پێشێلکردنی بنەما ئینسانی و ئەخلاقی و یاساییەکانە لەسەر ئاستی نیشتمانی و نێودەوڵەتی. داوا لە هەموو حکومەت و ڕێکخراوەکان و کەسانی بەرپرس دەکەین کە هەنگاو بنێن بۆ نەهێشتنی ئەو نادادپەروەریانە و بەدیهێنانی دادپەروەری و یەکسانی و مافی مرۆڤ بو کۆمەڵگەی یارسان.

سازمانی دێموکراتی یاساران