یارسانمدیا
نویسندە: امید جوانمیری
اعدام زندانیان سیاسی در ایران بهویژه در میان اقلیتهای قومی مانند کردها، یکی از موضوعات جنجالی و نگرانکننده بوده است. کردها، که بهطور عمده در مناطق غربی کشور سکونت دارند، بهدلیل فعالیتهای سیاسی و حقوق بشریشان تحت فشار شدید قرار دارند. اعدام زندانیان سیاسی کرد، علاوه بر مشکلات داخلی، توجه بسیاری از نهادهای بینالمللی و حقوق بشری را جلب کرده است.
بخش اول: تاریخچه و زمینههای اجتماعی و سیاسی اعدام زندانیان سیاسی کرد
کردها در ایران، همانند دیگر اقلیتهای قومی، همواره با چالشهای زیادی در حوزه حقوق بشر و آزادیهای فردی مواجه بودهاند. در دهههای گذشته، اعدام زندانیان سیاسی کرد بهعنوان یک ابزار سرکوب سیاسی از سوی دولت ایران استفاده شده است. این اعدامها معمولاً بهدلیل فعالیتهای مخالف سیاسی، دفاع از حقوق بشر، و یا همکاری با کانون هایی که بر علیه جمهوری اسلامی مبارزه میکنند انجام میشود.
در دهه 1980 میلادی، پس از انقلاب اسلامی ایران و آغاز جنگ ایران و عراق، بسیاری از فعالان سیاسی کرد به دلیل مبارزه و مخالفت با جمهوری اسلامی، توسط حکومت ایران اعدام شدند. در دهههای اخیر نیز با شدت گرفتن نارضایتیها در مناطق کردنشین و تلاش برای احقاق حقوق قومی، این روند ادامه یافته است.
بخش دوم: اعدامهای اخیر زندانیان سیاسی کرد
در سالهای اخیر، اعدامهای زندانیان سیاسی کرد بهویژه پس از اعتراضات مردمی و تحرکات سیاسی در مناطق کردنشین افزایش یافته است. یکی از نمونههای بارز این اعدامها، اعدامهای مربوط به فعالان سیاسی و مدنی کرد است که بهدلیل شرکت در اعتراضات، فعالیتهای رسانهای و دفاع از حقوق کردها در معرض اعدام قرار گرفتهاند.
افرادی مانند “پژمان فاتحی” و “وفا آذربار” و”محسن مظلوم ” و “محمد(هژیر)فرامرزی “که بهاتهام جاسوسی برای اسرائیل و همکاری با گروههای مخالف حکومت اعدام شدند، نمادهایی از وضعیت سخت زندانیان سیاسی در ایران هستند. این اعدامها نه تنها تأثیرات منفی بر زندگی خانوادههای قربانیان گذاشته است، بلکه باعث ایجاد تنشهای بیشتری در جامعه کردستان ایران شده است.
بخش سوم: عوامل سیاسی و اجتماعی پشت اعدامهای سیاسی کردها
اعدامهای سیاسی در ایران بهویژه در میان اقلیتهای قومی همچون کردها، ناشی از ترکیب پیچیدهای از عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. در بسیاری از موارد، رژیم ایران بهعنوان یک راهکار برای سرکوب مخالفان و جلوگیری از اعتراضات سیاسی و اجتماعی، از اعدامها استفاده میکند.
یکی از عواملی که باعث اعدام زندانیان سیاسی کرد میشود، ترس از فعالیتهای برخی از زندانیان به دلیل مشارکت در فعالیتهای سیاسی یا مدنی مانند تظاهرات، انتشار بیانیه، یا حمایت از حقوق اقلیتها بازداشت و محاکمه میشوند جمهوری اسلامی ایران بهطور خاص نگران است که تحریکات قومی و سیاسی در مناطق کردنشین منجر به تضعیف وحدت ملی و ایجاد بحران در مرزهای غربی کشور شود.
همچنین، سیاستهای سرکوبگرانهای که در قبال اقلیتها اعمال میشود، باعث افزایش اعتراضات و حرکتهای سیاسی در این مناطق میشود. از سوی دیگر، فقدان آزادیهای سیاسی و حقوق بشر در ایران به این امر دامن میزند و باعث میشود که مخالفان سیاسی، از جمله فعالان حقوق بشر و مدافعان حقوق کردها، مورد هدف قرار گیرند.
بخش چهارم: واکنشهای داخلی و بینالمللی به اعدامهای سیاسی کردها
واکنشهای داخلی به اعدام زندانیان سیاسی کرد معمولاً محدود است. دولت ایران بهطور رسمی از اعدامها دفاع میکند و این اقدامات را جزء تصمیمات قضائی قانونی و برای حفظ امنیت کشور میداند. در عین حال، رسانهها و سازمانهای حقوق بشری داخلی که تحت فشار شدید هستند، معمولاً نمیتوانند بهطور آزادانه این مسائل را گزارش دهند.
در سطح بینالمللی، اعدامهای سیاسی کردها با اعتراضات شدید از سوی سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل و سازمان عفو حقوق بشر مواجه میشود. این سازمانها نهتنها بهدلیل نقض حقوق بشر بلکه بهدلیل عدم برگزاری دادگاههای عادلانه و استفاده از اعدامهای غیرقانونی اعتراض میکنند. دولتهای غربی و گروههای بینالمللی نیز همواره فشارهایی به جمهوری اسلامی وارد کردهاند تا از ادامه اعدامهای سیاسی جلوگیری کنند، اما این فشارها اغلب تأثیر کمی بر سیاستهای داخلی ایران داشته است.
بخش پنجم: پیامدهای اعدام زندانیان سیاسی کرد
اعدام زندانیان سیاسی کرد، علاوه بر اینکه جان انسانها را میگیرد، تأثیرات منفی زیادی بر جامعه کردستان و بهطور کلی بر ایران دارد. این اعدامها موجب افزایش بیاعتمادی میان حکومت و مردم میشود و تنشهای اجتماعی را تشدید میکند. جامعه کردستان ایران، بهویژه جوانان، با مشاهده این نوع سرکوبها، نسبت به آینده خود بیاعتمادتر میشوند و این امر میتواند باعث افزایش فعالیتهای زیرزمینی و خشونتآمیز در آینده شود.
از سوی دیگر، این اعدامها همچنین بهطور مستقیم بر تصویر بینالمللی ایران تأثیر میگذارد. نقض حقوق بشر در ایران به یکی از مسائل کلیدی در روابط بینالمللی تبدیل شده است و تأثیر منفی این سیاستها میتواند به منزوی شدن بیشتر ایران در سطح جهانی منجر شود.
جامعه یارسان:
جامعه یارسان در ایران بهطور کلی از سرکوبها و اعدامهای زندانیان سیاسی کرد به شدت انتقاد کرده و آن را نقض آشکار حقوق بشر میداند. اعضای این جامعه که بیشتر در مناطق کردنشین ایران زندگی میکنند، از زمانهای گذشته با تبعیضهای مذهبی و قومی روبهرو بودهاند. اعدام زندانیان سیاسی کرد، به ویژه کسانی که در دفاع از حقوق اقلیتها و آزادیهای مذهبی و سیاسی فعالیت کردهاند، برای جامعه یارسانی نگرانکننده است.
یارسانها معمولاً از هرگونه سرکوب و اعدامهای سیاسی که هدف آنها سرکوب آزادی بیان، حقوق انسانی و حقوق اقلیتها باشد، انتقاد کرده و خواستار پایان این سیاستها هستند. بسیاری از فعالان اجتماعی و حقوق بشری یارسان، اعدام زندانیان سیاسی کرد را نهتنها بهعنوان اقدامی علیه قوم کرد بلکه بهعنوان حملهای به حقوق مذهبی و فرهنگی تمامی اقلیتها در ایران میبینند.
در مجموع، جامعه یارسان همسو با دیگر گروههای مدافع حقوق بشر، خواستار برگزاری دادگاههای عادلانه، پایان سرکوبهای سیاسی و آزادی زندانیان عقیدتی و سیاسی در ایران است.
نتیجهگیری:
اعدام زندانیان سیاسی کرد در ایران مسئلهای پیچیده و مهم است که علاوه بر نقض حقوق بشر، پیامدهای اجتماعی، سیاسی و بینالمللی گستردهای دارد. در حالی که دولت ایران بهطور مداوم این اعدامها را قانونی و ضروری برای حفظ امنیت کشور میداند، فشارهای داخلی و بینالمللی علیه این سیاستها همچنان ادامه دارد. پایان دادن به چنین اقداماتی نیازمند تغییرات اساسی در سیاستهای داخلی ایران، بهبود وضعیت حقوق بشر، و احترام به حقوق اقلیتها است.
بازدیدها: 8