۸ مارس، روز جهانی زن: نماد مبارزه، مقاومت و آزادی

۸ مارس، روز جهانی زن، نه تنها فرصتی برای تجلیل از دستاوردهای زنان است، بلکه به‌عنوان نمادی از مبارزات مستمر و بی‌وقفه آنان در مسیر دستیابی به برابری، آزادی و عدالت در برابر ستم‌های ساختاری و اجتماعی شناخته می‌شود. این روز که ریشه در تاریخ جنبش‌های کارگری اوایل قرن بیستم دارد، از همان ابتدا به‌عنوان فریادی علیه نابرابری‌ها و ظلم‌های سیستماتیک مطرح شد و امروز نیز در دنیای معاصر به عنوان فرصتی برای بازبینی و محکومیت سیستمی به نام مردسالاری که در بسیاری از ابعاد جامعه جهانی ریشه دوانده، مورد توجه قرار می‌گیرد. سیستمی که زنان را به‌عنوان موجودات ضعیف و فاقد قابلیت‌های واقعی انسانی صرفاً در معرض استفاده ابزاری در تبلیغات تجاری قرار می‌دهد و در عین حال از تحقق خواسته‌های بنیادی آنان در زمینه حقوق اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ممانعت به‌عمل می‌آورد.
در این روز، به ویژه در جوامع تحت سلطه نظام‌های مردسالار و کاپیتالیستی جهانی، شاهد این حقیقت تلخ هستیم که بدن و هویت زن، تبدیل به کالاهایی مصرفی شده‌اند. در حالی که زنان به‌طور مستمر در جبهه‌های مختلف در برابر ستم‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایستادگی کرده‌اند، سیستم‌های حاکم با بهره‌برداری از این تصویر ضعیف و ظریف از زنان، آنها را در چارچوب تبلیغات تجاری و مصرف‌گرایی به‌عنوان ابزارهایی برای تحریک حس مصرف و هوس سوق می‌دهند. این تصویر برخلاف مبارزات زنان، آنها را از فضاهای تصمیم‌گیری و رهبری حذف می‌کند و در عوض آنان را به موجوداتی تبدیل می‌کند که تنها ارزش‌های ظاهری و فیزیکی آنان مورد توجه قرار می‌گیرد.
این روند در دنیای امروز، جایی که کاپیتالیسم جهانی به‌عنوان نیروی مسلط در عرصه اقتصادی و اجتماعی حاکم است، به‌طور خاص در تبلیغات، رسانه‌ها و صنایع مد مشاهده می‌شود. زنان به‌طور مداوم تحت فشار قرار می‌گیرند تا مطابق با استانداردهای غیرواقعی و فانتزی‌های بازاریابی حرکت کنند، در حالی که هیچ فرصتی برای دستیابی به برابری واقعی و حقوق انسانی‌شان در نظر گرفته نمی‌شود. این امر تنها نشان‌دهنده ابعاد سرکوبگرانه و بهره‌کشی از زنان است که از آن سوی مرزها، قدرت‌های اقتصادی جهانی به‌ویژه در قالب نظام‌های مردسالارانه و کاپیتالیستی از آن بهره‌برداری می‌کنند.

با وجود تمامی این ناعدالتی‌ها در جهان، زنان همواره در عرصه‌های مختلف مبارزه کرده‌اند و برای تحقق تغییرات بنیادین، نقشی فعال و برجسته ایفا کرده‌اند. از جمله می توان به انقلاب زن زندگی آزادی در ایران اشاره کرد .
مبارزه شجاعانه زنان ایران در جنبش “زن، زندگی، آزادی” نمادی از مقاومت بی‌وقفه آن‌ها در برابر نظام مردسالار و سرکوبگر جمهوری اسلامی است. این جنبش که پس از قتل ژینا امینی در سال ۱۴۰۱ شدت گرفت، زنان ایرانی را به خیابان‌ها آورد تا برای حقوق انسانی و آزادی‌های فردی خود دست به اعتراض بزنند. زنان با شعارهایی همچون “زن، زندگی، آزادی” به مقابله با حجاب اجباری، تبعیض‌های قانونی و اجتماعی و سرکوب‌های سیاسی برخاستند. آن‌ها نه تنها در خیابان‌ها بلکه در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی نشان دادند که به رغم همه فشارها، خواسته‌هایشان را رها نخواهند کرد. این جنبش، هم‌زمان با نهادینه شدن آگاهی اجتماعی و افزایش همبستگی بین زنان و مردان، به الگویی برای مقاومت در برابر سیستم ضد زن جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
از طرف دیگر،  مبارزات زنان کورد در روژاوا، که در شمال سوریه و به‌ویژه در مناطق تحت کنترل کردها شکل گرفته است، نمونه‌ای برجسته از قدرت سیاسی و نظامی زنان در برابر نظام‌های مردسالار است. زنان کورد نه تنها در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی علیه تبعیض‌های جنسیتی ایستاده‌اند، بلکه در نبردهای نظامی نیز نقش برجسته‌ای ایفا کرده‌اند. تشکیل یگان‌های مدافع زنان در مقابل داعش و دیگر گروه‌های تروریستی، نشان‌دهنده عزم و اراده آن‌ها برای دفاع از حقوق انسانی و آزادی‌های فردی است. این یگان‌ها نه تنها از سرزمین و مردم خود دفاع کردند، بلکه با مشارکت فعال در تصمیم‌گیری‌های سیاسی، مفهوم جدیدی از قدرت و استقلال زنان را به نمایش گذاشتند. در روژاوا، زنان به‌عنوان فرماندهان، جنگجویان و رهبران سیاسی توانسته‌اند ساختارهای اجتماعی مردسالارانه را به چالش بکشند و الگویی برای توانمندسازی زنان در سراسر جهان باشند. این مبارزات نه تنها ثابت‌کننده قدرت نظامی آن‌هاست، بلکه نشان‌دهنده توانایی زنان در شکل‌دهی به سیاست و ایجاد تغییرات بنیادین در جوامع تحت سلطه‌ی ایدئولوژی‌های ضد زن است.

از این رو، ۸ مارس نه تنها روزی برای گرامیداشت دستاوردهای زنان است، بلکه روزی است برای یادآوری ابعاد پنهان و آشکار مبارزات آنان در برابر سیستم‌های سلطه‌گر. این روز به‌عنوان پیامی برای پایان دادن به استثمار، تبعیض و نابرابری در سطح جهانی و در حمایت از حقوق انسانی زنان در سراسر جهان، به ویژه در ایران و کردستان، به‌شمار می‌آید. زنان ایرانی و کورد، به‌ویژه در مناطق روژاوا، همچنان با روحیه‌ای مبارز و مقاوم در تلاش برای تحقق حقوق برابر و انسانی خود در دنیای مدرن هستند و این روز به‌عنوان نمادی از همبستگی و مقاومت جهانی علیه ستم‌های سیستماتیک مردسالاری و کاپیتالیسم باقی خواهد ماند.

مهرانگیز نعمتی
2025- استکهلم

مطالب بیان شدە در این متن بیانگر نظرات نویسندە است و الزاما منعکس کنندە دیدگاە یارسانمدیا نیست

بازدیدها: 275